1. Cruciale rol van de verpleegkundige bij omgaan met chronische pijn.

Dr. Philip Deene, Diensthoofd multidisciplinair pijncentrum, AZ Sint-Elisabeth Zottegem
Nathalie Roegies, Verpleegkundige pijnconsulent, AZ Sint-Elisabeth Zottegem)

Mensen met chronische pijn staan voor de opgave pijn een plaats in hun leven te geven. Als verpleegkundige hebben we een belangrijke sleutelrol binnen de therapeutische en biopsychosociale opvolging, die als hoofddoel heeft de impact van pijn op de kwaliteit van leven te beperken.

Vanuit onze jarenlange ervaring binnen het multidisciplinaire pijncentrum van het AZ Sint- Elisabeth ziekenhuis Zottegem hebben we een expertise opgebouwd rond behandelen en begeleiden van patiënten met chronische pijn. Vanuit deze expertise geven we een inkijk in de mogelijke specialistische pijnbehandelingen die er bestaan binnen ons pijncentrum en de educatie die we geven aan patiënten en familie over de verschillende aspecten van chronische pijn.

2. Compressietherapie bij chronische wondpijn: De weg van de grootste weerstand.

Dr. Boudewijn Moors, Vaatchirurg, AZ Sint-Elisabeth Zottegem

Actieve veneuze ulcera zijn één van de moeilijkste te behandelen wonden welke uiteindelijk te genezen zijn, doch vaak maanden tot jaren nodig hebben om te helen.

Er wordt dieper ingegaan op de oorzaak van de wonden en waarom deze zo traag helen, en op het ontstaan van de geassocieerde chronische pijn. Van hieruit wordt opgebouwd naar de soorten van compressietherapie en hoe deze invloed heeft op zowel de genezing als op de behandeling van de chronische pijn. Grote nadruk wordt gelegd op de noodzakelijke therapietrouw welke ‘de weg van de grootste weerstand’ betekent.

3. De pijn van het eindigende leven …

Nancy Criel, Hoofdverpleegkundige palliatieve eenheid AZ St.-Lucas Gent

Cicely Saunders gaf het al aan: wie aan het einde van het leven staat ervaart pijn. Niet louter en alleen de fysieke pijn als gevolg van een aandoening, maar pijn in het hele wezen. Het is de ‘total pain’ die iemand overvalt, de pijn van het loslaten, de pijn van de zinvragen, de fysieke pijn ook.

Hoe kunnen we hier als zorgverlener mee omgaan? Hoe kunnen we vanuit onze deskundigheid een bijdrage leveren tot levenskwaliteit en tot comfort?

In deze uiteenzetting willen we stilstaan bij het concept ‘total pain’. Hoe manifesteert zich dit op het einde van het leven? En vooral: welke bijdrage kunnen we leveren om deze total pain te verzachten, dragelijker te maken.